Carambola fruit and its importance best 3
कॅरांबोला फळ व त्याचे महत्त्व
कॅराबोला किंवा ज्याला स्टार फूट म्हणतात हे फळ प्रामुख्याने उष्णकटिबंधीय आशिया , इंडोनेशिया , मलेशिया आणि ऑस्ट्रेलिया , ब्राझील , कंबोडिया इत्यादी ठिकाणी प्रामुख्याने आढळते. स्टार फळाला शास्त्रीय दृष्ट्या कॅरांबोला असे नाव देण्यात आले आहे . स्टार फुट हे एक अत्यावश्यक विदेशी फळ आहे. ज्यात मेणाची सोनेरी बहा आणि उष्णकटिबंधीय सुगंधाची क्षमता आहे. त्याचे ताऱ्यासारखे तुकडे अनेक कॉकटेल्स आणि केक सजवतात. पण फळाच्या चवीमुळे बाहा भा lगाशी जुळवून घेण्यासाठी धाडसी आणि धाडसी चव शोधणाऱ्यांची निराशा होऊ शकते. हे फळ बेरी फळांपैकी एक आहे . जे जगभरात लोकप्रिय आहे . स्टार फळाचे ताजे सेवन करता येते किंवा त्याची अनेक प्रक्रियायुक्त पदार्थ , रस आणि पेय बनवू शकतात.
👉👉अशाच पोस्टसाठी याठिकाणी Whatsapp Group जॉइन करा👌👌
कॅरांबोलाचा उगम :-
कॅरांबोला हे एक प्राचीन फळ आहे ज्यात चिखल फेक झाली आहे. प्रगैतीहासिक काळापासून संपूर्ण आग्नेय आशिया तो जंगली झाला आहे. प्रारंभिक संस्कृत ग्रंथांच्या संदर्भावर आधारित काहीजण श्रीलंका आणि भारताचा मूळ अधिवास म्हणून या फळाचा उल्लेख करतात . पण बहुतेक वनस्पती शास्त्रज्ञांचा असा विश्वास आहे की स्टार फळाचा खरा उगम मलेशिया , इंडोनेशिया किंवा मोलूका द्वीपसमूह आहे . कॅरंबोलास 1598 साली लिंनशो टन या डच प्रवासाद्वारे युरोपला पोहोचले . त्यांनी या फळाचे वर्णन रिक्स असलेले आंबट सफरचंद असे केले. पोर्तुगीजांनी कर्मरंगा या संस्कृत नावाने कॅरांबोला असे संबोधले , ज्याचा अर्थ फड अँपिटायझरफ असा होतो .
काही वनस्पती शास्त्रज्ञांचा असा दावा आहे की पोर्तुगीजांनी भारतातून दक्षिण अमेरिका आणि आफ्रिकेच्या प्रदेशात कॅरबोला नेले होते , पण हे सिद्ध करणे कठीण आहे. प्रगै lतीहासिक स्थिती असूनही जगाच्या अनेक भागांत कॅरांबोला हे तूलनेने नवीन फळ आहे.
18 व्या शतकाच्या अखेरीपर्यंत अमेरिका कॅरांबोला पिकवत नव्हती , आफ्रिकात १९ वे शतक आणि ईसाएलचे प्रयोग 1935 साली सुरू झाले. कॅरांबोलाची अल्पबीज व्यवहारीता हा खंडांमध्ये मंद गतीने पसरण्याची सर्वात मोठी कारणे आहेत . आज करांबोलाचे सर्वात मोठे उत्पादक मलेशिया , तैवान , गयाना , भारत , फिलिपाईन्स , ऑस्ट्रेलिया , इजराइल आणि अमेरिकेचे फ्लोरिडा आणि हवाई आहेत.
कॅरांबोला फळाची उपलब्धता :-
भारत कॅरांबोला च्या सर्वात उत्पादकांपैकी एक असला तरी हे एक किरकोळ पिक मानले जाते. भारतातील मायनर फ्रुट क्रॉप्स या पुस्तका नुसार , कॅरांबोलास प्रामुख्याने दक्षिणेकडील राज्यांमध्ये आणि पश्चिम किनारपट्टीवर केरळ पासून पश्चिम बंगालपर्यंत पसरलेले आहेत . भारताचा कॅरांबोला हंगाम वर्षभर असतो , पण सप्टेंबर ते ऑक्टोबर आणि जानेवारी ते फेब्रुवारी या दोन वेळा त्याची भरभराट होते . ते उष्ण हवामानाला प्राधान्य देते आणि भारतात 1200 मीटर पर्यंत टेकड्यांवर पिकवता येते . उपलब्धता जास्त असूनही ते कमी वापरले जाते. भारताचा स्टार फळांचा हंगाम वर्षभर असतो , जरी कॅरांबोबोलास दोन विशिष्ट वेळा बहरतात.
सप्टेंबर ते ऑक्टोबर आणि जानेवारी ते फेब्रुवारी या झाडांच्या मालकांना तारांची फळे मिळतात कारण एकच परीपकव वृक्ष दरवर्षी 160 किलो पर्यंत सहन करू शकतो . तथापि करांबोला इतर बाजारपेठांमध्ये क्वचित दिसतात . कारण त्याची उच्च नाशक क्षमता आणि केंद्रीकृत बाजारपेठेतील समन्वयाचा अभाव . आणखी एक मर्यादा म्हणजे मालवाहतुकीच्या मज्जाव , वातावरणाचा सामना करण्यासाठी फळे नाजूकपणे भरलेली आणि तापमान नियंत्रित असली पाहिजे ज्यामुळे फळाचे गुणवत्ता आणि अविश्वसनीय फरक दिसून येते.
भारतात कॅरांबोला कुठे शोधावे ?
गर्मीच्या हंगामात दक्षिणेत कॅराम बोला सापडणे सोपं असतो . ग्रामीण भागात स्थानिक लोक तपकिरी रंगाची सूर्याचे चुंबन घेतलेली फळे आपल्या चादरीवर विकतात आणि त्यांना रस्त्याच्या कडेला शुद्ध करतात . शाळा बाहेर जांभूळ आणि आवळा सारखी अर्ध जंगली फळे विकणारे तेच विक्रेते स्टार फूड च्या रांगेत उभे राहतील . प्रत्येक किराणा दुकानात कॅरांबोला दुकानदार त्यांना धोकादायक नाविन्यपूर्ण मानतात असे नाही.
कॅरांबोलाची चव :-
इकॉनोमिक टाइम्स ऑफ इंडियाचे अन्न लेखक विक्रम डॉ. गमतीने म्हणतात की स्टार फळ हे सुंदर फळ त्वचेचे बळी आहे . या सिद्धांताचे असे मत आहे की सर्वोत्तम दिसणारी फळे सहसा कमीत कमी स्वादिष्ट असतात. सौम्य निराशाजनक चव असलेले चकचकीत ड्रॅगन फळ हे या तत्त्वाचे आणखी एक उदाहरण आहे . खरोखरच स्टार फळ आकर्षक आहे . त्याच्या कुरकुरीत पाण्याच्या मापाची चव थोडी गोड असते. सर्वात गोड ताऱ्याच्या फळाचे एक वर्णन सफरचंद आणि लिंबू याचे मिश्रण असलेले अस्पष्ट पीअर सारखे आहे. विशेषतः छोटी फळे अधिक स्टार्ट आणि सौम्य असतात . कॅरांबोलाचा पोत द्राक्ष सारखा दिसतो . घट्ट पण जिलेटिन , रसाळ , पाणी आणि हायड्रेटिंग.
स्टार फळाची वैशिष्ट्ये :-
वनस्पती :- वनस्पती किंवा झाड लहान असते . मध्यम उंची , वनस्पती सात ते दहा मीटर उंचीपर्यंत वाढतात. ते 6 ते 7.6 सेंटीमीटर व्यासापर्यंत पसरतो. हे सिंगल किंवा मल्टी ट्रक झाड आहे . यामुळे झाडाचे नुकसान होऊ शकते . म्हणून झाडाचे जोरदार वाऱ्यांपासून संरक्षण केले पाहिजे.
फळ :- या झाडाच्या फळाला स्टार फूड असे नाव देण्यात आले आहे. फळ मास आहे आणि बेरी चार-पाच पेशी आहे . हे 5 ते 17 सेंटीमीटर लांबीचे आहे आणि फळात पाच- सहा प्रामुख्याने रेखावृत्तीय रीप्स असतात. पिकलेले कॅराबोला सोनेरी पिवळे असतात आणि त्यांना तपकिरी कडा असतात. न पिकलेली फळे पिवळ्या रंगाची संकेत असलेली लिंबू हिरवी असतात आणि चव आंबट असते. तपकिरी डाग असलेली फळे टाळा आणि बुडलेले सातत्य टाळा कारण ते जास्त पिकतात. कॅराबोला एकदा निवडल्यानंतर पिकत राहणार नाहीत . फळे अधिक पिवळी होतील पण ती गोड होणार नाहीत . बहुतेक व्यवसायिक फळे 70 ते 100 टक्के पिवळे असतात.
कॅरांबोलाचे प्रक्रिया युक्त पदार्थ :-
वर्षभर फळे आकर्षक चवीने नवीन उत्पादनांच्या विकासासाठी वापरणे हा एक चांगला पर्याय आहे . जेली , जाम , लोणचे , रस आणि वाईन सारख्या कॅरांबोला पासून व्यवसायिक उत्पादने विकसित करण्याचा प्रयत्न करण्यात आला आहे.
कॅरांबोला फळाचे उपयोग ;-
कॅरांबोला (Carambola), ज्याला स्टारफ्रूट देखील म्हटले जाते, हे एक स्वादिष्ट आणि पौष्टिक फळ आहे. याचे काही प्रमुख उपयोग खालीलप्रमाणे आहेत:
- आहारात वापर:
कॅरांबोला ताजं खाल्लं जातं. त्याच्या हलक्या आंबट-गोड चवीमुळे तो फळांच्या सलाडमध्ये, ज्यूस, स्मूदी, आणि शेकमध्ये वापरला जातो.
कधी कधी कॅरांबोला जेली किंवा जाममध्येही रूपांतरित केला जातो.
- पोषण:
कॅरांबोला उच्च प्रमाणात व्हिटॅमिन C, फायबर्स, आणि मिनरल्स जसे की पोटॅशियम, मॅग्नेशियम आणि लोह प्रदान करतं.
ह्या फळात कमी कॅलोरीज असल्यामुळे ते वजन कमी करण्यासाठी योग्य आहे.
- आरोग्य फायदे:
कॅरांबोला अँटीऑक्सिडंट्सने भरपूर असतो आणि ह्यामुळे शरीरातील हानिकारक मुक्त रॅडिकल्सपासून संरक्षण मिळवता येते.
याच्या फळात पोट साफ करणारे गुण असतात आणि पाचनाला मदत करणारे फायबर्स असतात.
कॅरांबोला मधुमेह नियंत्रणासाठी देखील उपयोगी आहे कारण त्यात कमी शर्करा असते.
- त्वचेचे आरोग्य:
कॅरांबोला त्वचेसाठी देखील फायदेशीर आहे, कारण यामध्ये व्हिटॅमिन C आणि अँटीऑक्सिडंट्स आहेत जे त्वचेवर पडणाऱ्या सुरकुत्या आणि इतर समस्यांना कमी करू शकतात.
- औषधी उपयोग:
पारंपरिक औषधात कॅरांबोला कधी कधी ज्वर, पचनासंबंधी समस्या, आणि वातदोष निवारणासाठी वापरलं जातं.
कॅरांबोला साधारणत: थोडं तिखट किंवा खारट चवीचं असतं, जे विविध पदार्थांच्या चवीला एक वेगळी रंगत देऊ शकतं.